HealthTech: Sigortacılar İçin Doğru Reçete Ne?
Yapay zeka kullanan Healthtech uygulamaları sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi için büyük bir potansiyel vadediyor. Giyilebilir teknolojiler ve diğer cihazlar sağlık hizmetlerinde önleyici tıbbın öne çıkmasına ve sağlık hizmetlerinin uzun vadeli yönetimine yardımcı olabilir.
Daha anlaşılır olması için iki örneğe bakalım. İlk örnek Drayson Technologies adlı şirketin geliştirdiği “Edge” uygulaması. Bu uygulama tabletlerde çalışıyor ve KOAH hastalarına yardımcı oluyor. Hastalar bir parmak sensörü yardımıyla her gün kanlarındaki oksijen seviyesini kontrol ediyor ve veriyi uygulamayla paylaşıyor. Uygulamanın içindeki makine öğrenimi algoritması bu verilerden yararlanarak herkes için “iyi sağlık” durumunu belirliyor. Böylece hastanın durumundaki kötüleşme çok çabuk tespit ediliyor ve önleyici çözümler çok daha çabuk uygulanıyor. 12 aylık deneme süresinde uygulama konuyla ilgili hastane başvurularını %17 ve aile hekimi başvurularını %28 azaltmış gözüküyor.
İkinci örnek uygulama olan Babylon Health ise, İngiliz ulusal sağlık birimi ile ortak çalışıyor ve üye olan hastaların doktorlarına 7/24 video danışma sağlıyor. Ayrıca cep telefonları için 1 milyondan fazla Londra’lının kullandığı bir sohbet robotu geliştirmiş durumda. Bu robot hastaları en doğru hizmeti almaları için ilgili bölüm ve hekimlere yönlendiriyor. Hala deneme aşamasında olsa bile, teknolojinin sağlık hizmetlerinin karşılanmasında kullanılmasının iyi bir örneğini sağlıyor.
Bunlar başarılı örnekler fakat Healthtech’in tam potansiyelini ortaya koyabilmesi için bazı engelleri aşması lazım. Öncelikle sağlık endüstrisi çok regüle (hatta finansal hizmetler ve telekomdan bile) bir sektör. Burada veri gizliliği önemli bir konu. Kafaları kurcalayan ilk soru; bu uygulamalar sayesinde yeni birçok veriye ulaşılabilecek fakat bu veriye kimler ulaşacak ve bunların güvenliği için neler yapılacak?
Diğer bir konu ise verinin güvenilirliği ve sorumluluğu. Örneğin bir uygulama yanlış bir teşhis koyup, ciddi bir hastalığı gözden kaçırırsa burada sorumluk kim olacak? Yazılım geliştirici mi, sağlık hizmetleri sağlayıcısı mı yoksa doktor mu? Henüz bu konular için hazırlanmış bir yasa yok ve sigortacıların fiyatlamalarını yapabilmeleri için bu tür konularda daha bilgili olmaları gerekiyor.
Bu mevzuatsal konuların ötesinde bir diğer soru da sigortacıların fiyatlama problemi. Örneğin telematik uygulamalarında sigortalının sürüş özellikleri inceleniyor ve iyi sürücüye farklı fiyatlandırma yapılıyor. Fakat aynı şeyi sağlık uygulamalarında yapmak çok da etik olmayabilir, çünkü kötü araba kullanmak kişinin kendi tercihidir. Ama sağlıkla ilgili gelişen durumlar ya da yanlış yapılan uygulamalar çoğu zaman kişinin kendi tercihi değildir. Kendi elimizde olmayan birşey için kötü şekilde fiyatlanmak ne kadar doğru?
Facebook‘un sahip olduğu bir patent, kişilerin sosyal ağındaki arkadaşlarının kredi notuna bakarak kişinin kendisinin kredi notunu tahmin ediyor. Aynı uygulama sağlığa uyarlanabilir mi? Arkadaşlarımızın sağlık alışkanlıklarına bakarak, bizim fiyatlamamız yapılabilir mi ve bu etik olur mu?
Hiç kuşkusuz Healthtech uygulamaları herkes için büyük bir potansiyel. Fakat bunların uygulamaya geçmesinden önce çözülmesi gereken bazı önemli etik konular olduğu gözden kaçmamalı.
Kaynak:
Kpmg.com internet sitesinde yer alan “Healthtech: What is the diagnosis for insurers?” başlığıyla yayınlanmış olan yazının Türkçe özetidir.
Lisans eğitimini Bilkent Üniversitesi Elektronik Mühendisliği bölümünde tamamladıktan sonra yazılım sektöründe çalıştı. Daha sonra ODTÜ MBA programını tamamlayarak, sigorta sektöründe pazarlama alanında çalışmaya başladı. Şu an Cigna Finans‘ta Stratejik Pazarlama Müdürü olarak görev yapmaktadır.
